Adıyaman’da Samsat Depremlerinde Ağır Hasar Gören 884 Bina “Vatandaşlar Tahliye Etmedi” Nedeniyle Yıkılmadı
TAMER ARDA ERSİN
Kahramanmaraş merkezli depremlerin büyük yıkıma yol açtığı Adıyaman’da 12 bin 485 binanın imar affından yararlandığı, 2017 ve 2018 yıllarında Samsat depremlerinde ağır hasar gören 1.884 binanın yıkıldığı gerekçesiyle yıkılmadığı ortaya çıktı. vatandaşlar tarafından tahliye edilmedi.
Kahramanmaraş merkezli depremler nedeniyle büyük yıkım yaşayan Adıyaman, 2017 ve 2018 yıllarında Samsat’ta meydana gelen depremlerde de ağır hasar gördü. Adıyaman Çevre ve Şehircilik Müdür Yardımcısı Kadir Kandemir tarafından 2020 yılında hazırlanan raporda, Kahta’nın merkez ve köylerinde yıkılacak bina sayısı 4 bin 734 olarak belirlenirken, yıkılan ve harap olan toplam bina sayısı 2 bin 850 olarak belirlendi. Rapora göre; Hasar gören binaların yıkımı ve enkazının kaldırılması için 2 milyon 800 bin liraya ihale yapıldı. Binaların bir kısmı yıkılırken, kalan 1.884 binanın yıkım ve moloz kaldırma işlemi ‘vatandaşların tahliye edilmemesi’ nedeniyle gerçekleştirilemedi. Raporda, “Kalan binalar vatandaşlar tarafından boşaltılmadığı için yıkım ve moloz kaldırma ihalesi 4 Ekim 2019 tarihi itibarıyla tasfiye edilerek ihale feshedildi” denildi.
Raporda 2017 ve 2018 yıllarında meydana gelen Samsat sarsıntılarına ilişkin şu değerlendirmelere yer verildi:
“4 BİN 734 BİNA AĞIR HASARLI”
2 Mart 2017 ve 24 Nisan 2018 tarihlerinde merkez üssü Samsat olan iki sarsıntı meydana geldi. Bu depremlerde Samsat ilçe merkezi ve köyleri, Kahta ilçe merkezi ve köyleri ile Adıyaman köyleri için etkinlik onayı alınmıştır. Samsat depremlerinde toplam 13 bin 222 bina kesin hasar gördü, 2 bin 912 konut, 976 ahır, 607 depo ve 148 işyeri olmak üzere toplam 4 bin 734 binanın ağır hasarlı olduğu belirlendi. Bu sarsıntıda 2 bin 430 vatandaş hak sahibi oldu. Bu vatandaşlardan 394’üne Samsat merkez afet konutu ihale edilerek verildi. 62 vatandaş EYY yöntemiyle, 108 kişi de hazır konut kredisi kullanarak ev sahibi oldu. Şimdi, evi olmayan 1.904 uygun vatandaş var. 2017 depreminde toplam 28 kamu binası, 2018 depreminde ise toplam 19 kamu binası ağır hasar nedeniyle yıkıldı.
“ KALAN BİNALARIN VATANDAŞLAR TARAFINDAN BOŞALTIRILMADIĞI NEDENİYLE Yıkım ve Moloz Sökme İHALESİ 4 EKİM 2019 TARİHİNDE TASFİYE EDİLMİŞ VE İHALE FESİH OLMUŞTUR.
2017 ve 2018 yıllarında Samsat depremi nedeniyle ağır hasar gören binaların yıkım ve enkaz kaldırma ihalesi 2 Kasım 2018’de yapılmış ve ihaleyi 2 milyon 800 bin liraya kazanmıştı. İhale kapsamında Adıyaman merkez köyleri, Samsat merkez ve köyleri, Kahta merkez ve köylerinde bulunan ağır hasarlı binaların yıkımı ve enkaz kaldırma işi yapılacak. Yıkılacak ve enkazı kaldırılacak toplam bina sayısı 4 bin 734, yıkılan ve enkazı kaldırılan toplam bina sayısı 2 bin 850. Kalan binalar vatandaşlar tarafından tahliye edilmediği için yıkım ve enkaz kaldırma ihalesine çıkıldı. 4 Ekim 2019 itibari ile tasfiye edilerek ihalesi sonlandırılmıştır. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın yazısı üzerine yıkılmayan binalar için 4 Mayıs 2020 tarihinde yeniden yaklaşık maliyet hazırlanarak AFAD Başkanlığı’ndan ödenek talebinde bulunuldu.
ELAZIĞ DEPREMİNDE DE TABLO FARKLI DEĞİL
Elazığ depreminin Adıyaman’ı nasıl etkilediği raporda şöyle anlatıldı:
“24 Ocak 2020’de Elazığ ilinin Sivrice ilçesinde meydana gelen depremde, ilimiz Sincik ve Gerger için 12 Aralık 2020’de afet etkinlik onayı alındı. 13 Şubat 2020’de 4 mahallede ve 45’te kesin hasar tespit edildi. Gerger ilçe merkezine bağlı 7 mahalle ve 24 köyde çalışmalar 5 Mart 2020 tarihinde tamamlandı.Gerger’de toplam 7 bin 197 binanın hasar gördüğü belirlendi.
ŞİNCİK’TE 434 BİNADA AĞIR HASAR
Sincik’te toplam 5.150 binanın kesin hasar tespiti yapıldı. 226 konut, 202 ahır, 5 depo ve 1 ticarethane olmak üzere toplam 434 binanın ağır hasarlı olduğu tespit edildi. Hasar tespit askı listeleri 26 Mart 2020 tarihinde Gerger ve Sincik Kaymakamlıklarına gönderilmiş olup, itiraz süresi 8 Haziran 2020 tarihinde sona ermiştir. Müdürlüğümüz en kısa sürede hasar tespit tespitine başlayacaktır.
KORONA NEDENİYLE BİNALARA GİDEMİYORUZ
Bu depremde toplam 10 bina yıkıldı. Bu depremde toplam 13 kamu binasının ağır hasar gördüğü tespit edildi. Ayrıca 3.411 adet tebligat için temel dilekçeler il merkezi ve diğer ilçelerde 40 teknik çalışan ile incelenerek sonuçlandırılmıştır. 312 tanesi Covid nedeniyle ziyaret edilemedi.”
AFET RİSKLİ BİNALAR YIKILMADI
Rapora göre; Adıyaman İli Afet Riskli Yerlerin Dönüştürülmesi Hakkında Kanun kapsamında 2020 yılında riskli tespit edilen bina sayısı 1.143, konut sayısı 1.951, işyeri sayısı 421 ve toplam bağımsız birim sayısı 2.372 oldu. Raporda yer alan verilerde, toplam 2 bin 372 bağımsız birimin yıkılmasına karşın, riskli ilan edilmesinin üzerinden 100 gün geçmesine rağmen yıkılmayan 16 bina olduğu belirtiliyor. Raporda ayrıca 16 binadan 4’ünün kapsam dışı bırakıldığı, 6 binanın ise inceleme beklediği belirtildi.
HATAY’DA 55 KAÇAK YAPI ŞİKAYETİ
Depremle yerle bir olan Hatay’da İl Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği, İmar ve Planlama Şube Müdürlüğü’nün 2016 yılı verilerine göre 55 kaçak yapılaşma şikayeti oldu. Bu yapılardan 15’i vatandaşlar, 14’ü eski BİMER, 8’i Alo 181 ve 18’i kurumlar tarafından şikayet edildi.
HATAY’DA 71,7 BİN İMAR DEĞİŞİKLİĞİ BAŞVURUSU
Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, 20 Temmuz 2018 tarihli açıklamasında, imar affı yönetmeliği kapsamında 2,5 milyondan fazla başvuru yapıldığını, 133 bin 64 yapıya ‘yapı kayıt belgesi’ verildiğini açıklayarak, şunları söyledi: “İmar barışına en çok İstanbul, İzmir ve Konya ilgi gösteriyor” Bu kapsamda ilk 3’e 484 bin 875 başvuruyla İstanbul, 242 bin 604 başvuruyla İzmir ve 156 bin 613 başvuruyla Konya girdi. Bu iller 124 bin 639 Kocaeli, 123 bin 39 Bursa, 93 bin 344 Ankara, 76 bin 605 Gaziantep oldu. Hatay Bunu 71 bin 738 ve Antalya 70 bin 739 başvuru ile izledi. 31 Ekim’e kadar başvuruları almaya devam edeceğiz” dedi.
